Sapelli Hout: Veelzijdig en Decoratief Tropisch Hout
Sapelli is een matig duurzame houtsoort uit Midden- en West-Afrika, bekend om zijn roodachtig bruin kernhout met een vaak gouden glans en rozegrijs spinthout. Deze houtsoort is zeer gewild voor binnenhuisinrichting vanwege zijn decoratieve tekening en goede bewerkbaarheid.
Herkomst en Botanische Informatie
Sapelli is de commerciële naam voor de botanische soort Entandrophragma cylindricum Sprague, en behoort tot de familie van de Meliaceae. Het hout komt voor in het permanent groene tropische regenwoud van bijna alle landen in Midden- en West-Afrika, waaronder Ivoorkust, Ghana, Nigeria, Kameroen, de Centraal-Afrikaanse Republiek, RD Congo en Congo-Brazzaville.
| Kenmerk | Beschrijving |
|---|---|
| Botanische naam | Entandrophragma cylindricum |
| Herkomst | Midden- en West-Afrika |
Uitzicht en Structuur
Sapelli bomen worden 40 tot 50 meter hoog en hebben een diameter van 70 tot 120 cm. De rechte, takvrije, cilindrische stam is 15 tot 20 meter lang en aan de voet van de stam vindt u vaak kleine plankwortels.
| Kenmerk | Beschrijving |
|---|---|
| Hoogte | 40-50 meter |
| Takvrije stam | 15-20 meter |
| Diameter | 70-120 cm |
| Kleur kernhout | Roodachtig bruin met gouden glans |
| Kleur spinthout | Rozegrijs |
| Tekening | Decoratieve tekening op kwartier en dosse |
Duurzaamheid
Het kernhout van Sapelli is matig duurzaam, terwijl het spinthout niet duurzaam is.
| Eigenschap | Waarde |
|---|---|
| Duurzaamheidsklasse (kernhout) | III |
| Duurzaamheidsklasse (spinthout) | V |
Droging en Bewerking
Het drogen van Sapelli kan lastig zijn vanwege de kruisdraad, die droogspanningen ontwikkelt. Het is belangrijk om voldoende tijd in te lassen tussen het drogen en de machinale verwerking om vervormingen te minimaliseren. Sapelli is goed bewerkbaar, zowel machinaal als met de hand. Het hout moet onder een kleine snijhoek worden geschaafd en gefreesd om uitspringende vezels te voorkomen.
| Aspect | Beschrijving |
|---|---|
| Droogtijd | Las voldoende tijd in tussen drogen en machinale verwerking |
| Bewerking | Goed bewerkbaar, pas snijhoek aan bij kruisdraad |
Afwerking en Bevestiging
Sapelli laat zich goed afwerken met zowel watergedragen als oplosmiddelhoudende beitsen, verven en vernissen. Het is gemakkelijk te spijkeren en te schroeven. In contact met ijzer kunnen er soms blauwgrijze vlekken ontstaan.
| Aspect | Beschrijving |
|---|---|
| Beitsen/vernissen | Goed afwerkbaar met diverse producten |
| Bevestiging | Gemakkelijk te spijkeren en schroeven, pas op voor blauwgrijze vlekken bij contact met ijzer |
Technische Specificaties
| Eigenschap | Waarde |
|---|---|
| Gemiddelde volumieke massa | 650 kg/m³ |
| Buigsterkte | 105 N/mm² |
| Elasticiteitsmodulus | 12.000 N/mm² |
| Druksterkte (evenwijdig met de vezel) | 56 N/mm² |
| Schuifsterkte | 15,7 N/mm² |
| Hardheid (Janka) – Langs | 6.700 N |
Commerciële Afmetingen
| Dikte | Vaste breedtes | Lengtes |
|---|---|---|
| 26 mm | 80/105/130/155/180/205 mm | 185 cm en langer, gemiddeld 275 cm en langer |
| 65 mm | 90/105/130/155 mm | 185 cm en langer, gemiddeld 275 cm en langer |
| 40/52/65 mm | Vallende breedtes van 15,5 cm (met 10-15% van 10 tot 14 cm) | 185 cm en langer, gemiddeld 275 cm en langer |
| 155 x 155 mm | Balken | 185 cm en langer, gemiddeld 275 cm en langer |
Toepassingen
Sapelli is geschikt voor een breed scala aan toepassingen, zowel binnen als buiten:
- Binnenhuisinrichting: Parket en plankenvloeren, binnenschrijnwerk, lambriseringen, schroten voor wanden en plafonds, binnendeuren, trappen, meubelen.
- Buitenschrijnwerk: Ramen, deuren, jachtbouw, gevelbekleding.
- Overige: Draaiwerk, piano- en orgelbouw, snijfineer, multiplex.
Interessante Weetjes over Sapelli Hout
- Sapelli wordt vaak verward met Mahonie vanwege zijn vergelijkbare uiterlijk en eigenschappen.
- De naam 'Sapelli' is afgeleid van een lokale Afrikaanse benaming voor de boom.
- Sapelli bomen kunnen meer dan 200 jaar oud worden in hun natuurlijke habitat.
- Het hout van Sapelli heeft een karakteristieke, licht kruidige geur wanneer het vers wordt gezaagd.
- Sapelli wordt vaak gebruikt in de productie van hoogwaardige muziekinstrumenten vanwege zijn akoestische eigenschappen.
Veelgestelde Vragen (FAQ)
Is Sapelli geschikt voor buitengebruik?
Sapelli is matig duurzaam (klasse III) en kan worden gebruikt voor buitenschrijnwerk zoals ramen en deuren, maar vereist wel regelmatig onderhoud en bescherming tegen weersinvloeden.
Hoe verschilt Sapelli van Mahonie?
Hoewel Sapelli en Mahonie vergelijkbaar zijn in uiterlijk en eigenschappen, is Sapelli over het algemeen iets harder en zwaarder. Sapelli heeft ook een meer uitgesproken kruisdraad en een gouden glans die bij Mahonie minder aanwezig is.
Hoe moet Sapelli hout worden onderhouden?
Voor binnengebruik volstaat regelmatig afstoffen en af en toe behandelen met meubelolie. Voor buitengebruik is het belangrijk om het hout te beschermen met een geschikte beits of vernis en deze behandeling regelmatig te herhalen.
Is Sapelli milieuvriendelijk?
De duurzaamheid van Sapelli hangt af van verantwoord bosbeheer. Kies voor Sapelli met een FSC- of PEFC-certificering om er zeker van te zijn dat het hout uit duurzaam beheerde bossen komt.
Kan Sapelli verkleuren?
Ja, Sapelli kan na verloop van tijd donkerder worden door blootstelling aan licht. Dit proces kan worden vertraagd door het hout te behandelen met een UV-werende afwerking.
Conclusie
Sapelli is een veelzijdige en matig duurzame houtsoort met een aantrekkelijke kleur en tekening. Het is geschikt voor diverse toepassingen in zowel binnen- als buitenschrijnwerk en biedt uitstekende bewerkbaarheid en afwerkingsmogelijkheden. Met de juiste zorg en onderhoud kan Sapelli jarenlang zijn schoonheid behouden en een waardevolle toevoeging zijn aan elk project.
