Tamarindo, commercieel bekend als Dalium guianense, is een zeer duurzame houtsoort afkomstig uit Latijns-Amerika. Het hout staat bekend om zijn oranjerode tot baksteenrode kleur en is geschikt voor diverse binnen- en buitentoepassingen. Het wordt geïmporteerd in topkwaliteit (FAS - First and Second), wat betekent dat het zo goed als vrij is van spint, hart en andere gebreken.
Herkomst en Botanische Informatie
Tamarindo komt voornamelijk uit de tropische regenwouden van Zuid-Amerika, met name uit Brazilië, Guyana, Peru, Ecuador en Venezuela. De boom behoort tot de familie Fabaceae (of Leguminosae), ook bekend als de peulvruchtenfamilie.
| Kenmerk | Beschrijving |
|---|---|
| Botanische naam | Dialium guianense |
| Familie | Fabaceae (Leguminosae) |
| Herkomst | Brazilië, Guyana, Peru, Ecuador, Venezuela |
| Lokale namen | Jutaí, Jatobá, Ironwood (Eng.), Paleta, Tamarindo montaña |
Boombeschrijving
De Tamarindo boom is een indrukwekkende verschijning in het tropische regenwoud. Het is een groenblijvende boom die zich onderscheidt door zijn omvang en karakteristieke kenmerken:
| Kenmerk | Beschrijving |
|---|---|
| Hoogte | 15-30 meter, soms tot 40 meter |
| Takvrije stam | Tot 18 meter |
| Diameter | Tot 180 cm |
| Wortelaanloop | Ja, prominent aanwezig |
| Schors | Glad tot licht geschubd, grijsachtig tot roodbruin |
| Bladeren | Samengesteld, oneven geveerd, 5-7 blaadjes per blad |
| Vruchten | Peulvrucht, 1.5-2 cm lang, donkerbruin tot zwart bij rijpheid |
De Tamarindo boom speelt een belangrijke rol in het ecosysteem van het regenwoud. De vruchten zijn eetbaar en vormen een voedselbron voor verschillende diersoorten, waaronder apen en vogels. De boom bloeit meestal in het droge seizoen en de vruchten rijpen in het natte seizoen, wat bijdraagt aan de biodiversiteit en seizoensgebonden voedselbeschikbaarheid in het woud.
Kleur en Tekening
Het hout van de Tamarindo boom heeft een opvallende en aantrekkelijke verschijning:
| Kenmerk | Beschrijving |
|---|---|
| Kleur kernhout | Oranjerood tot baksteenrood |
| Kleur spinthout | Geelbruin, duidelijk te onderscheiden van kernhout |
| Tekening | Soms dunne donkere lijnen, vaak met een fijne, rechte nerf |
| Glans | Matig tot hoog, geeft het hout een warme uitstraling |
| Geur | Licht aromatisch wanneer vers gezaagd |
De unieke kleur en tekening van Tamarindo hout maken het bijzonder gewild voor decoratieve toepassingen, vooral in hoogwaardige meubels en interieurafwerking.
Duurzaamheid en Resistentie
Tamarindo staat bekend om zijn uitzonderlijke duurzaamheid en weerstand tegen verschillende aantastingen:
| Eigenschap | Waarde |
|---|---|
| Duurzaamheidsklasse (kernhout) | I (zeer duurzaam) |
| Weerstand tegen schimmels | Uitstekend |
| Weerstand tegen termieten | Hoog |
| Weerstand tegen mariene borers | Goed |
De hoge natuurlijke duurzaamheid van Tamarindo maakt het uitermate geschikt voor buitentoepassingen en toepassingen in vochtige omgevingen, zonder de noodzaak van extra behandelingen.
Drogen en Bewerking
Het verwerken van Tamarindo hout vereist zorgvuldigheid en expertise:
| Proces | Beschrijving |
|---|---|
| Drogen | Langzaam drogen om krimp en scheuren te voorkomen. Luchtdrogen duurt typisch 2-3 maanden. |
| Bewerking | Moeilijk vanwege hoge dichtheid. Vereist krachtig gereedschap en scherpe snijvlakken. |
| Zagen | Matige tot hoge weerstand, kan leiden tot snelle slijtage van zaagbladen. |
| Schuren | Goed, maar kan veel tijd in beslag nemen vanwege de dichtheid. |
| Afwerking | Neemt afwerkingen goed op, maar kan voorbehandeling vereisen vanwege natuurlijke oliën. |
| Bevestiging | Gebruik RVS bevestigingsmaterialen om corrosie te voorkomen. Voorboren aanbevolen. |
Ondanks de uitdagingen bij de bewerking, levert het eindresultaat een prachtig en duurzaam product op dat de extra inspanning rechtvaardigt.
Technische Specificaties
| Eigenschap | Waarde |
|---|---|
| Gemiddelde volumieke massa | 960 kg/m³ (bij 12% vochtgehalte) |
| Buigsterkte | 110 N/mm² |
| Elasticiteitsmodulus | 19.500 N/mm² |
| Druksterkte (parallel aan de vezel) | 75 N/mm² |
| Hardheid (Janka) | 12.800 N |
| Tangentiële krimp (groen tot 12% MC) | 7.8% |
| Radiale krimp (groen tot 12% MC) | 4.9% |
Toepassingen
Dankzij zijn uitstekende eigenschappen is Tamarindo geschikt voor een breed scala aan toepassingen:
- Zware constructies en structuren
- Hydraulische werken en mariene constructies
- Buitenschrijnwerk zoals trappen en terrassen
- Bruggen en loopplanken
- Palen en steigers
- Hoogwaardig parket en vloeren
- Gevelbekleding
- Dwarsbalken voor spoorwegen of tuinaanleg
- Luxe meubelen en interieurafwerking
- Gereedschapsstelen en sportartikelen
Duurzaamheid en Milieu-impact
Hoewel Tamarindo een waardevolle houtsoort is, is het belangrijk om de duurzaamheid van de oogst in overweging te nemen:
- De soort is niet bedreigd, maar overexploitatie in sommige gebieden is een punt van zorg.
- Kies waar mogelijk voor FSC-gecertificeerd Tamarindo hout om duurzaam bosbeheer te ondersteunen.
- De lange levensduur en natuurlijke duurzaamheid van het hout dragen bij aan een lagere milieu-impact op lange termijn.
- Lokale gemeenschappen in Zuid-Amerika zijn vaak afhankelijk van de Tamarindo boom voor zowel hout als voedsel (vruchten), wat het belang van duurzaam beheer onderstreept.
Conclusie
Tamarindo is een uiterst duurzame en veelzijdige houtsoort, ideaal voor zowel binnen- als buitentoepassingen. Dankzij de hoge dichtheid, prachtige kleurvariaties en uitstekende mechanische eigenschappen is het een uitstekende keuze voor zware constructies, luxe parketvloeren en hoogwaardig buitenschrijnwerk. De uitdagingen bij de verwerking worden ruimschoots gecompenseerd door de lange levensduur en de esthetische waarde van het eindproduct. Bij verantwoord gebruik is Tamarindo een duurzame keuze die generaties lang meegaat.
